Yeni Gelisme
Sermaye Piyasasi Kurulu'nun ("SPK") II-31/B.1 sayili Sermaye Piyasasi Araçlarinin Teminatli Ihracina Iliskin Usul ve Esaslar Hakkinda Teblig ("Teblig"), 26 Ocak 2022 tarih ve 31731 sayili Resmi Gazete'de yayimlanarak yürürlüge girdi. 23 Eylül 2020 tarihli Hukuk Bültenimiz'de degindigimiz üzere SPK, 10 Eylül 2020 tarihinde Teblig'e iliskin bir taslagi ("Taslak Teblig") kamuoyu görüsüne sunmustu.
Teblig, uzun süredir beklenen sermaye piyasasi araçlarinin teminatli ihracina iliskin prensipleri düzenlerken ayni zamanda Türk hukuk sistemine teminat yöneticisi gibi yeni kavramlar getiriyor.
Teblig Ne Anlama Geliyor?
Sermaye Piyasasi Araçlarinin Teminatli Ihraci
Teblig, Taslak Teblig ile paralel olarak SPK'ya teminatin herhangi bir ihraçta zorunlu tutulup tutulmayacagina iliskin yetki veriyor. SPK, bu yetkisini kullanirken ihracin veya ihraççinin niteliklerine bakarak karar verecek.
Teblig, Taslak Teblig'de yatirimcilari korumak adina, teminatli ihraç edilen sermaye piyasasi araçlarinda teminata konu varliklarin teminat temsilcisine devrine ek olarak, bu varliklar üzerinde teminat yöneticisi lehine sinirli ayni hak (teminata konu varligin türüne göre rehin, ipotek vb.) tesisini de ayrintili olarak düzenliyor.
Hangi Varliklar Teminata Konu Olabilecek?
Teblig uyarinca sermaye piyasasi araçlarinin teminatlandirilmasinda kullanilabilecek varliklar arasinda; (i) nakit (Türk Lirasi/konvertibl döviz) ve Hazine ve Maliye Bakanligi tarafindan ihraç edilen döviz cinsi tahviller, devlet iç borçlanma senetleri, kira sertifikalari (ii) bankalar tarafindan ihraç edilmis özkaynak hesaplamasina dâhil edilecek niteliktekiler hariç borçlanma araçlari, (iii) yatirim fonu katilma paylari, (iv) bankalarin ve finansman sirketlerinin, tüketici ve ticari kredilerinden kaynaklanan alacaklari, (v) finansal kiralama sözlesmelerinden dogan alacaklar, (vi) bankalarin, finansal kiralama sirketleri ve finansman sirketlerinin ilgili sicilde ipotek tesis edilmek suretiyle teminat altina alinmis ticari kredi ve alacaklari, (vii) türev araçlardan kaynaklanan haklar, (viii) Borsa Istanbul Yildiz Pazar'da islem gören paylar ve islem gören standart kiymetli madenler ve (ix) sigortalanmasi sartiyla, tasinmaz mallar sayiliyor.
Taslak Teblig, bankalar tarafindan ihraç edilmis borçlanma araçlarini teminata konu olabilecek varliklardan saymisti. Ancak Teblig, bu borçlanma araçlarindan özkaynak hesaplamasina dâhil edilecek nitelikte olanlari kapsam disina çikariyor.
Teblig, Taslak Teblig'de öngörülen teminata konu varliklarin teminat yöneticisine devri aninda varliklar üzerinde bu varliklarin devrini veya sinirli ayni hak tesisini kisitlayan herhangi bir kaydin bulunmamasi ilkesini benimsiyor.
Teblig ile kural olarak, teminata konu varliklar için bir degerleme zorunlulugu öngörülmüyor. Ancak SPK, ihraççinin veya teminatin niteligi geregi yatirimcilari korumak adina degerleme yapilmasini, teminatlarin degistirilmesini veya çesitlendirilmesini talep edebilecek. SPK, ayni zamanda, teminata konu varliklarin hangi oranda teminat olarak kabul edilebilecegini de belirleyebilecek.
Teminat Yöneticisi
Teminat yöneticisi; (i) teminata konu varliklara iliskin hukuki yollara basvurulmasi, (ii) teminattan alacagin karsilanmasina iliskin teminatin paraya çevrilmesi, (iii) yatirimcilara paylastirilmasi, (iv) alacagin karsilanmasi, (v) itfa hallerinde varliklarin teminat verene iadesi ve (vi) yatirimcilarin hak ve menfaatlerinin korunmasi da dâhil her türlü konuda yetkili ve görevli olacak.
Teminat yöneticisinin sermaye piyasasi mevzuati uyarinca genel saklama yetkisine sahip olmasi gerekiyor.
Teminat yöneticisi, temerrüt durumunda veya mevzuatta yer verilen hallerde herhangi bir ihbar veya ihtarda bulunma, süre verme, adli veya idari merciden izin ya da onay almaya gerek kalmaksizin bir ön kosula tabi olmadan teminatlari nakde çevirip alacaklilara ödeme yapabilecek.
Teminatin paraya çevrilmesinden elde edilen tutarin alacaklarin tamamini karsilamaya yetmedigi durumlarda teminat yöneticisi, yatirimcilara oransal olarak ödeme yapacak.
Temerrüt
Sermaye piyasasi aracinin anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin izahnamede veya ihraç belgesinde yer alan süreler içinde gerçeklestirilmemesi durumunda temerrüt söz konusu olacak. Buna ek olarak, teminat yönetim sözlesmesinde veya mevzuatta teminattan alacagin karsilanmasina iliskin baska durumlar belirlenmisse, bu durumlar da temerrütle ayni sonucu doguracak.
Kamunun Aydinlatilmasi, Kayitlarin Tutulmasi ve Saklanmasi
Teblig, yatirimcilarin teminatlarin durumu hakkinda bilgilendirilmesi adina teminat yöneticisine asagidaki durumlarda kamuyu aydinlatma yükümlülügü de getirdi.
Teminat yöneticisi; (i) teminat sözlesmesinde degisiklik yapilmasi, (ii) bagimsizligin etkilenmesi, (iii) teminata konu varliklarin degerinde azalma olmasi, (iv) ihraççinin temerrüdü veya temerrüde baglanan sonuçlarin ya da ödeme disi yükümlülüklerini ihlal etmesi, (v) alacaklarin teminattan karsilanmasi ile (vi) SPK'nin gerekli görecegi diger halleri Kamuyu Aydinlatma Platformu'nda açiklamak zorunda olacak.
Teminat yöneticisi tarafindan teminata konu varliklara iliskin özel bir teminat defteri tutulacak.
Sonuç
Teblig, teminat yöneticisi kavramini hayata geçiriyor ve teminat yöneticisini teminatlari bagimsiz olarak muhafaza ve idare edebilecek konuma getirerek yatirimcilara koruma sagliyor.
Teblig ile birlikte, sermaye piyasalarinda devrim niteliginde bir döneme giris yapiliyor.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.